စိတ္ခြန္အားႏွင့္ သီလ

မေန႔က စကားေျပာျဖစ္တဲ့ မိတ္ေဆြက စိတ္အေၾကာင္းေဆြးေႏြးရင္း စပ္ဆက္မိသြားရာက စိတ္ခြန္အားရွိျခင္း ႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ စကားလမ္းေၾကာင္းဆီ ေရာက္သြားခဲ့ပါတယ္။

သူက တခါတေလ ေကာင္းတာတစ္ခုခုလုပ္ခ်င္တဲ့အခါမ်ိဳး၊ အေရးၾကီးတာ တစ္ခုခုလုပ္ဖို႔အတြက္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်ခ်င္တဲ့အခါမ်ိဳးမွာ စိတ္ထဲမွာ ခြန္အားရွိမေနတာကို သတိထားမိတယ္တဲ့။ ဒီေတာ့ စိတ္ထဲမွာ ခြန္အားျဖစ္ေနေအာင္ ဘယ္လုပ္လုပ္ရင္ ေကာင္းမလဲလို႔ ေမးပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္က Will Power ေကာင္းဖို႔ စိတ္ပညာရႈေထာင့္ကေန ပညာရွင္ေတြေျပာထားၾကတာေတြေတာ့ အမ်ားၾကီး ရွိေပမယ့္ ဘာသာေရးဘက္ကေနပဲ သူ႔ကို ေဆြးေႏြးေပးျဖစ္လိုက္တယ္။

လူတစ္ေယာက္မွာ အေျခခံအေနႏွင့္ ကိုယ္က်င့္သီလေကာင္းေနရင္၊ ထိန္းထားႏိုင္ရင္ စိတ္ထဲမွာခြန္အားျဖစ္ပါတယ္။ေန႔စဥ္သြားလာလုပ္ကိုင္ရတဲ့ ကိစၥမွန္သမ ွ်မွာ စိတ္လံုျခံဳမႈရေနေစပါတယ္။

သီလဆိုတဲ့ေနရာမွာလည္း ကိုယ္ခ်င္းစာနာစိတ္ကိုအေျခခံျပီး မိမိေၾကာင့္ တစ္ဘက္သားဒုကၡမျဖစ္ေစရဘူးဆိုတာမ်ိဳးႏွင့္ ေစာင့္ထိန္းတာမ်ိဳးမွ၊ ေရွာင္ၾကဥ္တာမ်ိဳးမွ ပိုေကာင္းပါတယ္။

သီလထိန္းတဲ့ေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ့္အၾကိဳက္ကေတာ့ တစ္ပါးထိန္းႏိုင္ တစ္ပါးထိန္း၊ ႏွစ္ပါးထိန္းႏိုင္ ႏွစ္ပါးထိန္း ဆိုတာမ်ိဳးႏွင့္ ကိုယ္ႏိုင္သေလာက္ ထိန္းရတာမ်ိဳးကို သေဘာက်မိပါတယ္။ အေျခခံအေနႏွင့္ ငါးပါးသီလကို လူတိုင္းထိန္းရမယ္လို႔ဆိုေပမယ့္ ကိုယ့္ရဲ ႔ေလာေလာဆယ္ ရပ္တည္ေနရတဲ့ ဘ၀အေျခအေနေပၚမူတည္ျပီး ငါးပါးလံုးမထိန္းႏိုင္တဲ့အခါမ်ိဳးမွာ ကိုယ္ ႏိုင္သေလာက္ကို ရသေလာက္ထိန္းသင့္ပါတယ္။

သီလထိန္းတာကို ပိုက္ဆံစုသလိုမ်ိဳး စဥ္းစားၾကည့္ရင္ ပိုျမင္လြယ္ပါတယ္။ ပိုက္ဆံစုတဲ့သူတစ္ေယာက္ဟာ တစ္က်ပ္ရ တစ္က်ပ္စု၊ တစ္မတ္ရ တစ္မတ္စု ဆိုတာမ်ိဳးႏွင့္ စုရင္းကေန ေနာင္မွာ ပိုက္ဆံေတြအမ်ားၾကီး စုမိလာသလို သီလထိန္းတဲ့သူအေနႏွင့္လည္း တစ္ပါးရ တစ္ပါးထိန္း၊ ႏွစ္ပါးရ ႏွစ္ပါးထိန္းရင္းက အခ်ိန္ၾကာလာရင္ ကိုယ့္ရဲ ႔ ေစာင့္စည္းႏိုင္မႈက စိတ္ခြန္အားကို ၾကီးလာေစပါတယ္။

ဥပမာ ငါးေရာင္းတဲ့ေစ်းသည္တစ္ေယာက္ဟာ ပါဏာတိပါတ သီလကို မိမိစား၀တ္ေနေရးအလုပ္အတြက္ မထိန္းႏိုင္ေပမယ့္ က်န္တဲ့ ေလးပါးကိုေတာ့ ထိန္းမယ္ဆို ထိန္းလို႔ရပါတယ္။ ငါးပါးလံုးထိန္းႏိုင္မွ ထိန္းေတာ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ငါးပါးစံုေအာင္ဘယ္အခ်ိန္ထိ ေစာင့္ေနမွာလဲ။ ငါးပါးလံုးမေစာင့္ႏိုင္ေသးတဲ့ၾကားအခ်ိန္ေတြမွာ ဒီလိုပဲ ေပါ့ေပါ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့နဲ႔ ေနလိုက္ရေတာ့မလားဆိုတာ ေတြးစရာရွိပါတယ္။

ဥပုသ္သီလေစာင့္တာလည္း ဒီအတိုင္းပဲလို႔ထင္ပါတယ္။ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ အလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ အေျခအေနအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ က်န္းမာေရးအေျခအေနအရေသာ္လည္းေကာင္း သီလကို (၈)ပါးလံုး၊ (၉ )ပါးလံုး ျပည့္ေအာင္ ေစာင့္ထိန္းဖို႔ဆိုတာ တခါတေလမွာ ခဲယဥ္းတတ္ပါတယ္။ (၈)ပါးလံုးျပည့္ေအာင္ မေစာင့္ထိန္းႏိုင္လို႔ ေစာင့္ႏိုင္တဲ့အခ်ိန္ေရာက္မွပဲ ဥပုသ္ေစာင့္ပါေတာ့မယ္ေလ လို႔ တခ်ိဳ ႔လူေတြ ေျပာတတ္ၾကတယ္။ တကယ္ဥပုသ္ေစာင့္ခ်င္စိတ္ရွိရင္ေတာ့ ဒီသီလ (၈)ပါးထဲက ကိုယ္မေစာင့္ႏိုင္တဲ့သီလ ဘာရွိလဲ ၾကည့္လိုက္ျပီး၊ အဲဒီမေစာင့္ႏိုင္တဲ့ သီလကို ခ်န္၊ က်န္တဲ့သီလေတြကို ထိန္းထားလို႔ ေကာ မရႏိုင္ဘူးလား စဥ္းစားစရာေကာင္းပါတယ္။

ဥပမာ အစာအိမ္ေရာဂါရွိလို႔ ၀ိကာလေဘာဇနာသီလကို မထိန္းႏိုင္ရင္ အဲဒီသီလကို ခ်န္ထားလိုက္ျပီး က်န္တဲ့ (၇)ပါး ေစာင့္လိုက္ရင္ ကိုယ့္အတြက္ ပိုမေကာင္းဘူးလား ေတြးၾကည့္သင့္ပါတယ္။ (၈)ပါးျပည့္ေအာင္ မေစာင့္ႏိုင္လို႔ လံုး၀မေစာင့္ျဖစ္တာထက္စာရင္ (၇)ပါးထိန္းထားေတာ့ေရာ အက်ိဳးယုတ္ေလ ွ်ာ့သြားမွာမို႔လို႔လားဆိုတာ ေမးစရာရွိပါတယ္။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သီလကို တစ္ပါးပဲရရ၊ ႏွစ္ပါးပဲရရ ကိုယ္ႏိုင္သေလာက္ထိန္းထားမယ္၊ စင္ၾကယ္ေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ထားမယ္ဆိုရင္ အေရးၾကံဳရင္ သက္လံုေကာင္းမွ ဆိုသလို တကယ္အေၾကာင္းၾကီးငယ္ေပၚလာလို႔ စိတ္ခြန္အားသံုးရေတာ့မယ္အခ်ိန္ေတြမွာ သီလထိန္းထားတဲ့စိတ္က ခြန္အားအျပည့္ႏွင့္ ကိုယ့္ကို ေစာင့္ေရွာက္ေတာ့တာပါပဲ။

စိတ္ဆိုတာမ်ိဳးက သူလုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ပါေစ၊ သူျဖစ္ခ်င္ရာ ျဖစ္ပါေစ ဆိုျပီး လႊတ္ထား၊ အလိုလိုက္ခံထားရတဲ့စိတ္ထက္ အျမဲတမ္း စည္းကမ္းေပးျပီး ထိန္းေၾကာင္းခံထားရတဲ့စိတ္က ပိုအင္အားျပည့္ျပီး အရည္အေသြးရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ေလာကီၾကီးပြားေရး ကိစၥကိုပဲလုပ္လုပ္၊ ေလာကုတၱရာေရးကိုပဲ အားထုတ္အားထုတ္ သီလႏွင့္ ထိန္းေၾကာင္းခံထားရတဲ့စိတ္က ခြန္အားအျပည့္ႏွင့္ ကိုယ့္ရဲ ႔ လုပ္ငန္းအေပၚ အေထာက္အကူေပးေတာ့တာပါပဲ။

တခ်ိဳ ႔ကေတာ့ မိမိေစာင့္ထိန္းထားတဲ့ သီလကိုအာရံုျပဳဆင္ျခင္ျပီး ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ အက်ိဳးတစ္ခုခုအတြက္ အဓိ႒ာန္ျပဳဆုေတာင္းၾကတာမ်ိဳး လုပ္ၾကတာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။ အဓိ႒ာန္အေနႏွင့္မလုပ္ရင္ေတာင္မွ ကိုယ္ေစာင့္ထိန္းထားတဲ့သီလကို ျပန္ဆင္ျခင္ျပီး အားရေက်နပ္မႈျဖစ္ရာကေန ပီတိ၊ ပႆဒၶိေတြျဖစ္ျပီး အဲဒီကေန တဆင့္တက္လို႔ ေနာက္ဆံုးတရားထူးေတြရသြားၾကတဲ့ သာဓကေတြလည္း စာေပထဲမွာ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။

မ်ားေသာအားျဖင့္ သတိ၊ သမာဓိအားေကာင္းတဲ့သူေတြဟာ စိတ္ဓါတ္ခြန္အားၾကီးၾကတယ္လို႔ လူေျပာမ်ားေပမယ့္ သူတို႔ ဒီလို သတိ၊ သမာဓိ အားေကာင္းလာေအာင္ဆိုတာက သီလေစာင့္ထိန္းမႈအပိုင္းမပါဘဲ မျဖစ္ႏိုင္တာမို႔ သီလက ပိုျပီး အေျခခံက်တယ္လို႔ ေျပာရင္ရႏိုင္ပါတယ္။

သီလေစာင့္ထိန္းတာကို ဘာသာေရးရႈေထာင့္ကေနမဟုတ္ဘဲ စိတ္ကလုပ္ခ်င္တာကို ေစာင့္စည္းသည္းခံတဲ့၊ အလိုမလိုက္တဲ့ စိတ္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ေနတယ္လို႔ သေဘာထားလိုက္ရင္ စိတ္ပညာရွင္ေတြ၊ တက္က်မ္းဆရာေတြ ေျပာၾကတဲ့ Will Power တက္ေအာင္လုပ္ေနတာႏွင့္ အတူတူလို ျဖစ္သြားပါတယ္။

သီလလုံရင္ ဘ၀လံုျခံဳပါတယ္။ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈကို တိုးေစပါတယ္။ စိတ္မွာ ခိုင္ခန္႔မႈရွိေနေစပါတယ္။ ဒီလို ခြန္အားျပည့္တဲ့ စိတ္ႏွင့္ ဘ၀ျပႆနာေတြကို တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္၊ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ႏွင့္ ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ပါတယ္။ သမထ၊ ၀ိပႆနာအားထုတ္တဲ့အခါမွာလည္း စိတ္ကို အထူးၾကည္လင္ေစျပီး သဒၶါ၊ ၀ီရိယကို တက္ေစပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ စိတ္ထဲမွာ ခြန္အားျဖစ္ေနေအာင္ သီလကိုႏိုင္သေလာက္ လံုေအာင္ထိန္းဖို႔ မိတ္ေဆြကို ကၽြန္ေတာ္ ေျပာျပျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဆက္လက္ဖတ္ရႈရန္

စိတ္ကို ျပဳျပင္ျခင္း

ဒီေန႔ည မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ႏွင့္ စိတ္အေၾကာင္း၊ ကံအက်ိဳးေပးေတြအေၾကာင္း၊ သဒၶါတရား က်တတ္တဲ့အေၾကာင္း စသျဖင့္ အေတာ္ေလး စကားေျပာျဖစ္လိုက္တယ္။

သူက လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ကိုယ့္စိတ္ကို မသိၾကဘူး။ နားမလည္ၾကဘူး တဲ့။ တခ်ိဳ ႔လူေတြရဲ ႔ စိတ္ဓါတ္ေတြဟာ တအားအစြန္းေရာက္ၾကတယ္။ ကိုယ္ကလြဲျပီး တျခားသူေတြအေပၚ သကၤာမကင္းတဲ့စိတ္၊ မယံုၾကည္တတ္တဲ့ စိတ္အခံမ်ိဳးေတြ ရွိၾကတယ္။ သံသယေတြႏွင့္ တစ္ဘက္လူကို ဆက္ဆံတတ္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးမွာ မျဖစ္သင့္တဲ့၊ မလိုလားအပ္တဲ့ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ၾကရတယ္။ သူတို႔ႏွင့္ ဆက္ဆံရတဲ့ သူေတြအေပၚ အေႏွာက္အယွက္ေပးမိလ်က္သား ျဖစ္ေနတတ္ၾကတယ္ တဲ့။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ အဲဒါကို မွားေနမွန္းမသိသလို၊ ျပင္ရေကာင္းမွန္းလည္း မသိၾကဘူး တဲ့။
လူေတြ ဒီလိုမ်ိဳး မျဖစ္ရေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ေပးလို႔ရႏိုင္မလဲ လို႔ ေမးလာပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္က လူေတြ အဲလိုျဖစ္ၾကရာမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေမြးရာပါ ဗီဇဓါတ္ခံေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သလို၊ ၾကီးျပင္းလာခဲ့ရတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္၊ မိဘေတြရဲ ႔ သားသမီးေတြအေပၚ ျပဳစုဆက္ဆံပံု၊၊ ေနာက္ျပီး ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ဘ၀အေတြ႔အၾကံဳေတြေၾကာင့္ ဒီလိုစိတ္အေျခအေနမ်ိဳးေတြ ျဖစ္သြားတတ္ၾကတယ္လို႔ ျမင္ေၾကာင္း ေျပာျဖစ္တယ္။

ဒီလိုမ်ိဳးေတြ မျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ ကာယကံရွင္ကိုယ္တိုင္က ဒီစိတ္အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္ေနတာကို မူမွန္မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သိဖို႔ႏွင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပဳျပင္ခ်င္စိတ္ ရွိဖို႔က ပထမ အေရးအၾကီးဆံုးအခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ေၾကာင္း၊ ေနာက္ျပီး ဒီလိုစိတ္အေျခအေနမ်ိဳးဆိုတာက တစ္သက္လံုး ျပင္မရေတာ့တာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ တေျဖးေျဖး ျပဳျပင္ယူသြားလို႔ရတယ္ဆိုတာကိုလည္း သိဖို႔လိုေၾကာင္း၊ ကိုယ္တိုင္ေတာ့ နည္းလမ္း (၂) မ်ိဳးေတာ့ စမ္းဖူးတဲ့အေၾကာင္း ေျပာျပျဖစ္တယ္။

ပထမတစ္နည္းက Psychology ကို တီးမိေခါက္မိရံု နားလည္ေအာင္ ေလ့လာျပီး သိစိတ္၊ မသိစိတ္ေတြအေၾကာင္း သေဘာေပါက္မယ္။ အဲဒီကေနမွတဆင့္ Behaviour ႏွင့္ Personality ျပဳျပင္တဲ့နည္းေတြကို ေလ့လာျပီး စနစ္တက် လိုက္လုပ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တေျဖးေျဖးႏွင့္ အမူအက်င့္ေတြ အခ်ိန္အတိုင္းအတာတစ္ခုအတြင္းမွာ ေျပာင္းလဲလာႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာျဖစ္တယ္။

ဒုတိယတစ္နည္းကေတာ့ စိတၱႏုပႆနာကို လုပ္ၾကည့္ဖို႔ ေျပာျဖစ္တယ္။ တစ္ေန႔တာ အတြင္း ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာ ျဖစ္ေနတဲ့အေတြးေလးေတြကို သတိထားမိတိုင္း လိုက္သိေပးေနမယ္ဆိုရင္လည္း ထိေရာက္မႈရွိတဲ့အေၾကာင္း၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အာရံုျပဳမိတိုင္း “ငါ အခု ဘာေတြ ေတြးေနလဲ၊ အဲဒီအေတြးေၾကာင့္ စိတ္မွာ ဘယ္လို ခံစားမႈေတြျဖစ္ေနလဲ။ ေကာင္းေနလား၊ ဆိုးေနလား၊ အေကာင္းလည္း မဟုတ္၊ အဆိုးလည္း မဟုတ္တာလား။” ဆိုတာေလးကို သတိထားၾကည့္ေပးရင္းက ၾကာလာေလ စိတ္အေၾကာင္းကို ပိုနားလည္လာေလ ျဖစ္လာႏိုင္ေၾကာင္း၊ မေကာင္းတာေတြကို ေတြးမိတိုင္း စိတ္ထဲပင္ပန္းဆင္းရဲေနရတာကို ကိုယ္တိုင္ ခံစားျပီး သိလာရေတာ့ မေကာင္းတာေတြကို ေတြးမိတဲ့ ၾကိမ္ႏႈန္းပာာ သူ႔အလိုလုိ နည္းသြားတတ္ေၾကာင္း၊ ဒီလိုလုပ္ရင္း အခ်ိန္တစ္ခုအတြင္းမွာ Personality က သူ႔အလိုလို မသိမသာ ေျပာင္းသြားတတ္ေၾကာင္း ေျပာျဖစ္တယ္။

အဲဒါႏွင့္ တခါတည္း ဆက္ျပီး စိတ္ကို ေစာင့္ၾကည့္ရင္းက တခါတေလ စိတ္ထဲ ဘာမွ မယ္မယ္ရရ မေတြးျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မ်ိဳး၊ စိတ္ကို မွတ္လို႔မရတဲ့ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ကိုယ့္ခႏၶာကိုယ္ဘက္ အာရံုစိုက္ျပီး ခႏၶာကိုယ္ေပၚမွာျဖစ္ေနတဲ့ ေအးမႈ၊ ပူမႈ ႏွင့္ လႈပ္ရွားေနမႈ သေဘာတစ္ခုခုထဲက ထင္ရွားရာတစ္ခုကို လိုက္သိေပးေနမယ္ဆိုရင္လည္း တစ္ေန႔တာ လူေတြၾကားထဲမွာေနေနရင္းက တရားအားထုတ္လို႔ရႏိုင္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာျဖစ္လိုက္ပါတယ္။

(ဒီရက္ပိုင္း Living Meditation အေၾကာင္း Post တင္ျဖစ္တာႏွင့္ ၾကံဳၾကိဳက္သြားလို႔ပါ။ က်န္တဲ့ ကံအက်ိဳးေပးအေၾကာင္းႏွင့္ သဒၶါက်တတ္တဲ့အေၾကာင္း အခ်ိန္ရခဲ့ရင္ေတာ့ ေနာက္ရက္မွ ဆက္ေရးပါအံုးမယ္။ )

ဆက္လက္ဖတ္ရႈရန္